"Turan Araşdırma Mərkəzi" İB gənc nəslin Vətənpərvər ruhda formalaşmasını, insanlarımıza milli kimliyi aşılamağı, erməni yalanlarını, saxtakarlıq üzərində qurulmuş qondarma erməni tarixşunaslığının iç üzünü oxuculara göstərməyi, ümumiyyətlə ümumtürk tarixi kontektsində tədqiq edilən tarixi əsərlərin daha geniş auditoriyaya çatdırılmasını özünün prioritet istiqamətlərindən biri kimi müəyyən edib. Bu baxımdan cari il ərzində TAM daxili imkanları hesabına bu istiqamətdə 7 kitab çap etdirərək oxuculara təqdim edib.
ONN media saytının TAM-a istinadən verdiyi məlumata görə bu silsilədən 2019-cu il oktyabr ayının 3-də Rusiya Federasiyasının Soçi şəhərində "Valday" Beynəlxalq Diskusiya Klubunun XVI illik iclasının plenar sessiyasında Ermənistan respublikasının Baş naziri Nikol Paşinyanın "Qarabağ Ermənistandır, nöqtə" təcavüzkar bəyanatına, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin "Qarabağ Azərbaycandır və nida işarəsi" qətiyyətli cavabının ardınca "Turan Araşdırma Mərkəzi" İB-nin sədri, professor Əjdər Tağıoğlu (İsmayılov) ümumtürk tarixi kontektsində çıxış etdiyi "Hayların Ön Qafqazda rus imperiya tarixi" - "Arsak/Artsax" toponiminin etnomənsubiyyəti" adlı elmi-publisist yazını kitab şəklində "Elm və təhsil" nəşriyyatında azərbaycan dili və anadolu türkcəsində çap etdirib.
Kitabın redaktoru "Turan Araşdırma Mərkəzi" İB-nin sədr müavini, Cavid İsmayıl, anadolu türkçəsinə uyğunlaşdıran f.ü.e.d. Nərgiz İsmayılovadır.
Kitabda müəllif növbəti dəfə, kifayət sayda qədim müəlliflərə, mötəbər qaynaqlara, etnoqrafik abidələrə, kilsə ədəbiyyatına, məşhur rus, erməni və Avropa tarixçilərinə istinad edərək erməni "tarixşünaslığına" sarsıdıcı elmi zərbələr endirərək erməniləri "klassik saxtakarlar" adlandıraraq qeyd edir ki, "... erməni tarixçilərinin fantastik uydurmalarından başqa, özlərini bəzən "hay", bəzən "armyan" adlandıran, bizim "erməni" (bizə babadan qalma: "Suya düşən itlə yağışa düşən erməninin fərqi yoxdur!" kəlamı nəsildən-nəslə yaşayır) adlandırdığımız xalqın etnokimliyi barədə bu günə kimi qədim qaynaqlarda, mötəbər mənbələrdə elmin qəbul edəcəyi kiçicik bir fakta, adi bir işarəyə belə rast gəlinməmişdir. Bu barədə tarix elminin üç riyazi əməlinin - etnoarxeoloji, etnoantropoloji və etnolinqvistik ədəbiyyatının susması da səbəbsiz deyildir."
Müəllif 30 ildən artıq zaman ərzində fasiləsiz olaraq, erməni anonim keşiş müəlliflərin və onların saxta tarixçi varislərinin "Böyük Armeniya" mifi, "qədim erməni yazısı" və başqa fantastik uydurmaları ətrafında tarix və tarixilik kontekstində apardığı araşdırmalarda gəldiyi son nəticəni özünəməxsus bir yanaşma ilə təsdiq edən ifrat türk düşməni olan erməni alimi Manuk Abeqyanın söylədiyi aşağıdakı fikrin müstəsna elmi dəyərə malik olduğunu qeyd edir. O, yazır: "Erməni xalqının əsli nədir, necə və nə vaxt, haradan və hansı yollarla buraya (Kiçik Asiyaya - Ə.T.) gəlib, armyan olmazdan əvvəl və sonra hansı tayfalarla əlaqədə olub, onun dilinə və etnik tərkibinə kim necə təsir göstərib? Bu amilləri və armyanların kimliyini sübut etmək üçün əlimizdə dəyərli, dəqiq və aydın dəlillər yoxdur."
Müəllif daha sonra qeyd edir ki, "Əlbəttə, bir xalqın ki, milli soykökü olmaya, "erməni tarixinin atası" hesab etdikləri Moisey Xorenatsi də, "erməni əlifbasının banisi" adlandırdıqları Mesrop Maştos da anonim keşiş ola, o xalqın "qədim tarixi"ndən danışmaq elm deyil, erməni boşboğazlığıdır, cəfəngiyyatdır, müalicəsiz "erməni xəstəliyi"dir!!!"
Kitabdan daha bir iqtibas: "Ermənilər tarixən güclüyə nökər və qul olmaqda, xəbislikdə və riyakarlıqda dünya xalqları arasında elə fərqlənən əhalidir ki, qədim ümumtürk tarixinin üç epoxasına ("Biaini çarlığı", "Arme çarlığı" və "Part çarlığı") aid olan zəngin mədəniyyəti, qədim tarixi göz görə-görə kimsənin ağlına gəlməyən müdhiş saxtakarlıqla "Böyük Armeniya" adıyla öz adlarına çıxmaqdan heç zaman çəkinməmişlər, çəkinmirlər və çəkinməyəcəklər də. Səbəb? - Çünki onların bəşər tarixində nə bir qarış torpaqları, nə etnoeponimləri, nə etnomifoloji, nə də real etnotarixləri olmuşdur. Bu təkzibedilməz faktdır. Ancaq rusların Azərbaycan türklərinin qədim torpaqlarını işğal etdikdən sonra yaranmış yeni siyasi şərait yarıdilənçi ermənilərə ilk tarixi qapı açmış oldu.
1828-ci ildə qanlı rus süngüsü ilə məğlub tərəfə (qədim Azərbaycan coğrafiyasının cənub hissəsinin xilası naminə Qacarların son varisi olan şahzadə Abbas Mirzəyə) imza atdırılmış "Türkmənçay" irtica müqaviləsindən sonra rus imperatorluğu qədim Vahid Azərbaycanı qəddarcasına parçaladı.
Bu qanlı hadisədən sonra çar İrəvan və Naxçıvan xanlıqlarını ləğv etdi, imperiyanın tərkibində ikillik (1828-30-cu illər) "Müvəqqəti armyan vilayəti" yaratdı. Rusların beş ölkədə (Livan, Suriya, İraq, Türkiyə və İranda) tarixən ailə şəklində günəmuzd həyat şəraitində yaşamış yarıdilənçi erməni ailələrini keşişlərin əli ilə toplayıb, ilk köçünü İrəvan xanlığında - Ön Qafqaz Oğuz Albaniyasının qərb ərazisində yerləşdirdilər"
Kitabda müəllif sanballı tarixi faktlarla bir daha sübut edir ki, erməni tarixçilərinin əsrlərdən bəri siyasi məqsədlə uydurduqları, lakin bəşər tarixinin tanımadığı nə "Armeniya", nə "Kiçik Armeniya", nə də "Böyük Armeniya" adında mifik "armyan" "dövlətləri" olmamışdır.
Xatırladırıq ki, professor Əjdər Tağıoğlu 2006-cı ildə nəşr edilən "Qədim Ön Asiya və Ön Qafqaz türk tayfaları" kitabında bu barədə geniş və sanballı tədqiqat işini təkzibedilməz faktlarla daha geniş təqdim edib.
